Schuim op mest bestrijden: zo ga je te werk

Schuimvorming op mest zien we vaak terugkomen bij koud weer. En is koud weer niet vaak de periode dat de mestkelders vol geraken? Mestschuim kan ook kwalijke gevolgen met zich meebrengen, zelfs met dodelijke consequenties. Bij Indufarm kan u niet alleen terecht voor de oplossing voor dit probleem, maar eveneens voor meer informatie wat betreft de oorzaken en de gevolgen van schuimvorming.

Oorzaken van schuimvorming

Vorming van (anaerobe*) gasvorming

Sommige dieren slagen er niet in om bepaalde organische stoffen goed te verteren. Hierdoor bevat de mest restanten die onverteerbaar zijn en aanleiding geven tot gasvorming, zoals zetmeel of voedingsvezels. De hoeveelheid gas die potentieel vrij kan komen, is afhankelijk van de hoeveelheid verteerbare, organische stoffen in de mest. Wanneer de massa aan verteerbare organische stof in de mest toeneemt, kan de gasvorming vermeerderen. Praktisch gezien wordt de vorming van schuim ook gekoppeld aan rantsoenwijzigingen. Snelle rantsoenen zullen bij hoogproductief melkvee leiden tot een hoger risico op de vorming van mestschuim. Bij jongvee en droge koeien zal dat minder het geval zijn. Het is ook mogelijk dat het verteringsproces tijdens de aanpassingsperiode niet ideaal verloopt, waardoor er een groter aantal onverteerde resten tot het ontstaan van gassen leiden. Algemeen: hoe slechter de vertering, hoe hoger de gasvorming. Tot slot kan het vermorsen van voeder in de mestpuit de aanwezigheid organische stoffen in de hand werken.

Vorming van stoffen die de oppervlaktespanning verlagen

Bij een normale oppervlaktespanning van water (0,07 Newton/m2 ) komt het gas direct vrij en vervliegt. Oppervlakte-actieve stoffen verlagen de oppervlaktespanning, waardoor de vloeistofoppervlakte flexibeler wordt en als het ware uit kan rekken. Hierdoor breekt de vloeistofoppervlakte minder snel en ontstaan er gasbellen (schuim). De oppervlakte-actieve stoffen in de mestkelder die de verlaging van de oppervlaktespanning teweegbrengen, vinden hier hun oorsprong:

• Ze zitten in het rantsoen, passeren het maagdarmkanaal en komen zo in de mestkelder terecht
• Ze worden in het rund gevormd en uitgescheiden in de mestkelder (bijvoorbeeld eiwitten of onverteerde vetten)
• Ze worden in de mestkelder gevormd
• Ze worden aan de mestkelder toegevoegd (spoelwater, voerresten, etc.)

(van Vuuren, A.M., Stokkers, E. (2012))

Andere factoren zoals temperatuur, samenstelling, mestputdiepte…

Ook andere factoren, zoals de voedersamenstelling, de diepte van de mestput, de temperatuur van de mest en het niveau van de mest in de mestput kunnen de vorming van schuim op de mest in de hand werken. Uit onderzoek blijkt dat dieren die een voeder met lagere verteerbaarheid voorgeschoteld krijgen, in dit geval een vezelrijk voeder in combinatie met een grove partikelgrootte, meer mest produceren met grotere biologische activiteit. Het gevolg? Hier ontstaat een groter potentieel om schuim te vormen (Van Weelden, M.B., et al. (2015). Mestschuim komt bovendien voornamelijk voor bij lage temperaturen. Verder zorgen putten dieper dan 1,2 m voor meer problemen met schuimvorming (Van Weelden, M.B., et al. (2016)).

De gevaren van schuimvorming op mest

De gasfase van het schuim bestaat uit methaan, wat ervoor zorgt dat het schuim brandbaar of explosief wordt. Het is dus van noodzakelijk belang om vonken te vermijden in de stalomgeving. Bovendien is de hoeveelheid H₂S (waterstofsulfide) in het schuim erg hoog. Het overstijgt zelfs de toxiciteitsgrens voor mensen en dieren, waardoor het dodelijk is voor beide partijen. De gassen in het schuim hebben geen geur en zijn zwaarder dan lucht. Het wordt dus pas link als het niet stinkt.

Hoe schuimvorming in de mestkelder bestrijden?

De schadelijke schuimvorming valt op een efficiënte manier te bestrijden of preventief aan te pakken met antischuimmiddelen. Hiervoor beschikt Indufarm over Antischuim T en Antischuim BA. De aanpak met deze Antischuim is erg eenvoudig: je verdeelt het middel met een drukspuit of gieter over het mest. Het resultaat is dat er minder schuimvorming optreedt in mestverwerking of -opslag dankzij de vetzuurderivaten in combinatie met specifieke vetalcoholen.

Kortom, door het gebruik van Antischuim T en Antischuim BA:

• Vermindert nieuwe schuimvorming en breekt het schuim af
• Verhoogt de bemestingswaarde van de mest

 *: Gasvorming die zonder lucht of leven kan plaatsvinden

 Extra info over IF Antischuim T & BA? 

 Bel +3251624245 of mail info@indufarm.com